حركت ملي آزربايجان جنوبي به علت دارا بودن هدفي اصلي براي آزادي ملتي از زير سلطه ي ملتي ديگر به اهداف اصلي تعداد كثيري از آزربايجانيهاي آزادخواه مبدل گشته است و اگر هر تك تك اين فعالان حركت ملي خود را جلو دار و رهبر اين حركت ملي و سياسي بدانند و هر كس جداگانه و بدون كوچكترين گروه شدن به مبارزه با استعمار بر خيزند چون ساز هم آهنگي نخواهند داشت از درصد موفقيت كمتري برخوردار خواهند شد، لذا براي به نتيجه رساندن اين فعالييت مدني و ملي ناچاريم تا در مبارزاتمان هم سنگران ديگرمان را هم ياري كرده و هم طلب ياري آنها را بخواهيم تا با تمركز در قوا بتوانيم موفقيت بالايي از فعاليتهاي انجام شده يمان به ارمغان آوريم. اما بعلت اشتباه در استنباط متشكل شدن در حركت ملي و پايه ي متزلزل اين تشكيلاتها، متشكل شدن در حركت ملي گاهي زيان آور شده و حتي از توان تك تك اعضاي آن تشكل تواني كمتر نشان مي دهد.

نكته:

اكثر فعالين حركت ملي در امر تشكل شرايط و فعالييت خود را نا خواسته با شرايط بعد از استقلال مقايسه مي كنند و نا خود آگاه احساس مي كنند كه بعلت عضويت در تشكيلاتي حتما بايد مخالف تشكيلات ديگر باشند .

بدين صورت كه افراد و اعضاي تشكيلاتي خود را در راه به اقتدار رساندن تشكيلات منتصب خود در كشور مستقل دارند يعني فعاليت آنها بمانند پيروزي دربين احذاب انتخاباتي پارلمان يك كشور نمايان مي شود تا براي مبارزه در راه آزادي وطن و استقلال از استعمار.

لذا خود عمل گروه شدن و تشكيلات شدن امري واجب در راه آزادي وطن است اما طرز و نوع تشكيلاتي حركت ملي از پايه و اساس تشكيلات شدن در آزربايجان داراي ضعفهاي اساسي است. بطوري كه افراد قبل از متشكل شدن در تشكيلاتي براحتي و بدون قيدياتي مي توانند در مبارزات آزادي و ميداني به ياري هم بشتابند اما و قتي عضو تشكيلاتي مي گردند به علت درك نا درست تشكل شدن در حركت ملي يا خود نمي توانند با افراد ديگر و دوش تا دوش فعاليت كنند يا افراد ديگر رغبت فعاليت با افراد تشكيلاتها را ندارند چون احساس مي كنند از فعاليت شخصي آنها سو استفاده ي عملي مي شود و فعاليت آنها به اسم آن تشكيلات تمام مي گردد و چون سابقه ي اين نوع سو استفاده ها قبلا از طرف برخي تشكيلاتها بوده لذا خود را تا حد ممكن از افراد و اعضاي تشكيلاتها دور نگه مي دارند و اين عمل در بين افراد تشكيلاتهاي گوناگون بين تشكيلاتهاي ديگر نيز صادق است و بيش از نيمي از انرژي و توان تشكيلاتها صرف از راه برداشتن تشكيلاتهاي ديگر (يا رقيب) و اعضاي مستقل مي شود تا تشكيلات منتصب خود را بزرگ جلوه دهند.

مقايسه ي توان حركت ملي قبل از تشكيلاتي شدن با بعد از آن

قبل از تشكيلات

A=توان افراد مستقل

D= توان حركت ملي
توان حركت ملي برابر با مجموع توانهاي افراد مستقل استA+A+..n..A=Dè D=nA

بعد از تشكيلات

توان تشكيلات1 برابر است با كل توان اعضاي آنA1+A1=C1

توان تشكيلات2 برابر است با كل توان اعضاي آنA2+A2=C2

….

توان تشكيلات ان برابر با كل توان اعضاي ان استAn+Bn=Cn

چون تشكيلاتها مخالف همديگر هستند علاوه بر اينكه باهم اتحاد ندارند بلكه گاهي به مبارزه نرم و نا مرئي بر عليه هم اقدام مي كنند توان كل آنها به تحليل و فرسايش رفته و عملا در مبارزه عليه دشمن متحد(استعمار )تواني نخواهند داشت، يعني افرادي را كه قبلا باهم فعاليت جمعي داشته را جذب تشكيلاتها كرده و آنها را متحد در محوريت تشكيلاتها سازمان داده و بصورت جمعي بر عليه هم قرار مي دهند.

C1=-- C2=….=Cn==0

توان حركت ملي برابر با توان كل تشكيلاتها =0

سوال:

اگر با متشكل شدن در تشكيلاتهاي فعلي نمي توانيم و هم بصورت تك تك نيزتوان آن را نداريم كه با استعمار به مقابله برخيزيم و موفق شويم پس راه چاره در چيست؟

جواب:

متشكل شدن در مجمعي بنام سازمان

بدين صورت كه با طرح برنامه اي جامع از طرف برخي تئوريسينهاي حركت ملي با در نظر گرفتن جايگاه افراد در آن در داخل آزربايجان راه اندازي شده و تشكيلاتهاي موجود هر كدام شاخه و كميته هاي آن را مسئول شوند براي مثال تشكيلات فلان عهده دار وضيعت زندانيان باشد و تشكيلات ديگر عهده دار فعالييت خياباني و غيره...

حتي در اين سازمان حيطه ي فعالييت افراد خارج از آزربايجان نيز مشخص گردد. تا حول محور نام آزربايجان افراد جامعه را به فعاليت در كنار هم متحد سازد كه از فدراليستها تا خواهان اصل15

و استقلال طلبان دوش بدوش هم پشت يك سنگر بنام آزادي آزربايجان بر عليه يك دشمن بنام مخالفان آزربايجان و استعمار به مبارزه برخيزند. تا وقتي تمركز قوا نداشته باشيم و سيبل مشترك براي ضربه زدن به دشمن هرگز نمي توانيم موفق باشيم.

برخي ابزار مورد نيار براي سازماني شدن:

1-نياز به دارا بودن يك هدف اصلي ما بين افراد سازمان (جاودانگي آزربايجان)

2-برحذر داشتن از ايده و افكار شخصي و يا مكتبي در داخل سازمان

3-معين ساختن دشمنان و دوستان مشترك

4-به وجود آوردن شوراي مركزي در سازمان به نمايندگي از تمامي تشكيلاتها و افراد مستقل

5-انتقاد پذيري و انعطاف پذيري و جواب دهي هر تك تك اعضا

6-روشن كاري در شوراي مركزي

7-ايجاد جبهه ي مبارزه در داخل خاك آزربايجان

8-مشخص شدن حيطه ي فعاليتي هر تك تك اعضا بر حسب تخصص

و ...

با بررسي هاي بيشتر مي توان بر ابزار اين سازمان افزود.

باميد تمركز قوا در حركت ملي

گؤنده ر